Marko Bezruczko

Марко Безручко

Transkrypcje nazwiska:

Marko Bezruchko

Zawód / tytuł:

generał-chorąży armii URL

Grupa społeczna:

wojskowi

Miejsce narodzin:

Wielki Tokmak w gub. chersońskiej (obecnie Tokmak w obwodzie zaporoskim)

Data narodzin:

31.10.1883

Data śmierci:

10.2.1944

Czas pochówku:

1939-1947

Dane związane z nagrobkiem

Tekst inskrypcji (brzmienie oryginalne):

ГEНЕРАЛ ШТАБУ, ГЕНЕРАЛ–ХОРУНЖИЙ АРМІЇ УНР, МАРКО ДАНИЛОВИЧ БЕЗРУЧКО, 1883–1944

Tekst inskrypcji (tłumaczenie):

GENERAŁ SZTABU, GENERAŁ–CHORĄŻY ARMII URL MARKO DANYŁOWYCZ BEZRUCZKO, 1883–1944

Rok powstania grobu:

Autor projektu:

Charakter grobu:

mogiła pojedyncza

Rodzaj grobu:

beton

Opis elementów grobu:

Podmurówka betonowa, płyta nagrobna i krzyż wojskowy z granitu.

Opis otoczenia grobu:

Grób w kwaterze generalskiej wśród innych grobów oficerów URL.

Nota biograficzna:

Urodził się 31 października 1893 r. w Tokmaku. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego i paroletniej pracy jako nauczyciel zdecydował się na karierę wojskową. W 1908 r. ukończył Odeską Szkołę Junkrów Piechoty i służył w 106 Ufimskim Pułku Piechoty. W r. 1912 wstąpił do Mikołajewskiej Akademii Sztabu Generalnego w Petersburgu, którą ukończył w przededniu wybuchu I wojny światowej. W trakcie wojny naczelnik sztabu 30 Artyleryjskiego Korpusu Południowo-Zachodniego Frontu.
Uczestnik ukrainizacji formacji wojskowych armii rosyjskiej. Od 1918 r. w wojsku ukraińskim. W okresie rządów hetmana P. Skoropadskiego pracował w Sztabie Generalnym. Następnie szef Oddziału Operacyjnego w Sztabie Generalnym Armii URL. W marcu 1919 r. mianowany naczelnikiem sztabu Samodzielnej Brygady Zaporoskiej im. S. Petlury, a kwietniu 1919 r. szefem sztabu Samodzielnego Korpusu Strzelców Siczowych.
Po opuszczeniu Ukrainy w styczniu 1920 r. upoważniony przez Głównego Atamana Symona Petlurę do organizowania oddziałów ukraińskich w obozie w Łańcucie. Twórca i dowódca 6 Dywizji Siczowej Armii URL, która w składzie 3. Armii WP, dowodzonej przez generała Rydza-Śmigłego, wzięła udział w wojnie z bolszewikami w 1920 r. Oddziały Bezruczki uczestniczyły w ofensywie na Kijów i odwrocie na Korosteń; osłaniały od północy 7 Dywizji Piechoty, a w sierpniu osłaniał koncentrację wojsk polskich nad Wieprzem. 12 lipca 1920 r. Bezruczko wyparł oddziały bolszewickie z Czerniejowa i Pobołowic, a potem pod Zamościem skutecznie zablokował drogę przemarszu Armii Konnej Budionnego, zdążającej spod Lwowa do Warszawy, zmuszając ją do odwrotu.
Uczestniczył w rozbiciu armii Budionnego w bitwie pod Komarowem.
Po podpisaniu przez Polskę 12 października 1920 r. preliminariów pokojowych z Rosją Sowiecką, Bezruczko przez kilka tygodni kontynuował walkę z bolszewikami. W końcu 1920 r. dowodzona przez niego dywizja przeszła na tereny kontrolowane przez władze polskie i internowana. Gen. Bezruczkę skierowano do obozu w Aleksandrowie Kujawskim, a w grudniu 1921 r. przeniesiono do obozu w Szczypiornie.
W trakcie internowania i w latach następnych Bezruczko brał udział w działalności Wyższej Rady Wojskowej w Centrum Państwowym UR, pełnił funkcję ministra spraw wojskowych (23.05.1921-5.08.1921). Współzałożyciel Ukraińskiego Towarzystwa Wojskowo-Historycznego, członek UKC, Rady Głównej Krzyża Symona Petlury. Autor książki Siczowi „Strilci w borot’bi za derżawnist’”, publikacji na tematy wojskowe oraz wspomnień.
Po rozwiązaniu obozów internowania (1924) M. Bezruczko otrzymał pracę w dobrach leśnych metropolity Andrzeja Szeptyckiego w Osławach na terenie woj. lwowskiego. Władze administracyjne odmówiły mu prawa osiedlenia się tam i powrócił do Warszawy. Pracował w Wojskowym Instytucie Geograficznym w Warszawie.

Dane cmentarza:

Cmentarz prawosławny na Woli w Warszawie

Województwo: Mazowieckie

Powiat: miasto na prawach powiatu

Gmina: m. st. Warszawa, dzielnica Wola

Adres pocztowy: ul. Wolska 138/140, 01-126 Warszawa

Plan cmentarza

Numer Kwatery, numer alei i grobu:

Kw. 36 – 5 – 25

Opis cmentarza:

Cmentarz prawosławny w Warszawie (ul. Wolska 138/140) to główna nekropolia prawosławna w stolicy Polski. Swym kształtem przypomina prostokąt ulokowany między ulicami: Wolską, Redutową, Pustola i Elekcyjną. Teren cmentarza w momencie jego założenia został podzielony na cztery części (potem dodano piątą), co pozwoliło zorganizować pochówki według hierarchii społecznej zmarłego. Współczesna powierzchnia obiektu to ok. 13,3 ha. Więcej: https://ukrainskanekropolia.org/cmentarz-prawoslawny-na-warszawskiej-woli/

Źródła:

R. Szagała, A. Kolańczuk, Cmentarz prawosławny na Woli w Warszawie. Groby ukraińskie. Przewodnik, Warszawa 2002
A. Kolańczuk, „Umarli aby zmartwychwstała Ukraina”. Miejsca pamięci Ukraińców – uczestników walk niepodległościowych w latach 1917-1921 w Polsce. Informator, Przemyśl 2015
Марко Безручко, strona w Wikipedii