Stefan Zabrowarny

Степан Заброварний

Transkrypcje nazwiska:

Zawód / tytuł:

profesor

Grupa społeczna:

inteligencja

Miejsce narodzin:

Stanisławczyk k. Przemyśla

Data narodzin:

20.9.1929

Data śmierci:

12.10.2023

Czas pochówku:

po 1947

Dane związane z nagrobkiem

Tekst inskrypcji (brzmienie oryginalne):

Бл. п.
Професор
Степан
Заброварний
* 20.09.1929
+ 12.10.2023

Tekst inskrypcji (tłumaczenie):

Śp.
Profesor
Stepan
Zabrowarny
* 20.09.1929
+ 12.10.2023

Rok powstania grobu:

Autor projektu:

Charakter grobu:

mogiła pojedyncza

Rodzaj grobu:

kamienny + beton

Opis elementów grobu:

Miejsce pochówku oznaczone podwójną płytą nagrobną na podstawie, u wezgłowia której znajduje się krzyż oraz dwie pionowe płyty z inskrypcjami (druga poświęcona żonie – Annie Zabrowarnej, 31.10.1931-06.05.2005); na podstawie pionowych płyt inkrypcja w jęz. ukraińskim Вічная пам’ять (Wieczna pamięć); z lewego boku płyty nagrobnej niewielka współczesna tablica z inskrypcją zaświadczającą, że jest to także miejsce pochówku Heleny Mencińskiej: Бл. п. / Гелена Менцінська / *21.03.1876 +6.12.1896.

Opis otoczenia grobu:

Pochówek zlokalizowany w centralnej zabytkowej części cmentarza, w otoczeniu wiekowych drzew (jesion, świerk, tuja).

Nota biograficzna:

Profesor Zabrowarny urodził się we wsi Stanisławczyk (koło Przemyśla), oświatę zdobywał w Przemyślu i Szczecinie, tam też później rozpoczął pracę naukową. Był autorem licznych publikacji naukowych z zakresu ekonomii i historii, organizatorem i współorganizatorem konferencji naukowych, w szczególności: “Polska-Ukraina. Trudne pytania” (1996-2001) oraz „Przemyśl i Ziemia przemyska na przestrzeni wieków” (1996, 1998, 2003) – z których także zredagował i opublikował trzy zbiory unikalnych artykułów na temat ukraińskiej historii naszego regionu. Redaktor opracowań na temat relacji polsko-ukraińskich: „Akcja „Wisła” na tle stosunków polsko-ukraińskich w XX wieku” i „Polska-Ukraina. Historia-Polityka-Kultura”. Autor książek historycznych, m.in. „Folwark i wieś w obwodzie przemyskim 1772-1848”, „Na obcej ziemi”, „Ukraińska wieś Stanisławczyk na Wiarem”, „Przemyska Szaszkiewiczówka”, „Państwowe Żeńskie Seminarium Nauczycielskie w Przemyślu” oraz jedynego jak dotąd opracowania naukowego dotyczącego dziejów naszego budynku – „Z kroniki Domu Ludowego w Przemyślu (1901-1945)”.

Prof. Stefan Zabrowarny był długoletnim działaczem środowiska ukraińskiego w Polsce. Był współzałożycielem Związku Ukraińców w Polsce, Związku Więźniów Politycznych, Związku Nauczycieli Ukraińskich, przewodniczącym Komisji Pamięci Narodowej, redaktorem „Almanachu Ukraińskiego”, członkiem prezydium Światowego Kongresu Ukraińców. Był także stałym bywalcem wydarzeń w Domu Ukraińskim w Przemyślu.

_______________________________

Уродженець села Станіславчик (біля Перемишля), навчався у Перемишлі та Щецині, де згодом почав наукову роботу. Автор численних наукових публікацій з економії та історії, організатор та співорганізатор наукових конференцій, зокрема “Польща-Україна. Важкі питання” (1996-2001) та „Перемишль і перемиська земля протягом століть” (1996, 1998, 2003) – з яких також видав і опублікував три збірки унікальних статтей про українську історію нашого регіону. Редактор збірників про польсько-українські відносини: „Akcja „Wisła” na tle stosunków polsko-ukraińskich w XX wieku” та „Polska-Ukraina. Historia-Polityka-Kultura”. Автор історичних книжок, серед іншого „Folwark i wieś w obwodzie przemyskim 1772-1848”, „На землі чужосторонній”, „Українське село Станіславчик на Вігром”, „Перемиська Шашкевичівка”, „Державна жіноча вчительська семінарія в Перемишлі”, та єдиного як досі опрацювання історії нашого будинку – „З хроніки Народного дому в Перемишлі (1901-1945)”.

Проф. Степан Заброварний був довголітнім діячем українського середовища у Польщі. Був співзасновником Об’єднання українців у Польщі, Спілки політв’язнів, Українського вчительського товариства, головою Комісії національної пам’яті, редактором „Українського альманаху”, членом президії Світового конгресу Українців. Був постійним вівдідувачем заходів у Народному домі.

[fragment tekstu opublikowanego w internecie z okazji śmierci prof. S. Zabrowarnego: https://www.facebook.com/photo?fbid=645238821095180&set=a.564880565797673]

Dane cmentarza:

Cmentarz Komunalny Główny w Przemyślu

Województwo: Podkarpackie

Powiat: Przemyski

Gmina: Przemyśl

Miejscowość: Przemyśl

Adres pocztowy: ul. Juliusza Słowackiego, 37-700 Przemyśl

Plan cmentarza

Numer Kwatery, numer alei i grobu:

Kwatera 29, rząd 2, grób 27. N 49° 46.215' E 22° 46.851'

Opis cmentarza:

Cmentarz Główny w Przemyślu położony jest na południowym krańcu miasta przy ulicy Słowackiego (dawniej ulica Dobromilska). Teren Cmentarza Głównego zajmuje obecnie 16.5 ha i liczy blisko 30 tys. pochowanych. Początki Cmentarza Głównego poprzedziło istnienie w tym miejscu cmentarza cholerycznego, gdzie grzebano ludzi zmarłych wskutek cholery czy innych chorób zakaźnych. Założenie nekropolii przyjmuje się na rok 1831r. kiedy odnotowano pierwszą epidemię cholery. W 1859r. na cmentarzu wybudowano kaplicę. Na wmurowanej w jej wnętrzu tablicy można przeczytać: \" Ta kaplica zbudowana kosztem Franciszka i Teresy Małkowskich ... .\" Najstarsze nagrobki zachowane do naszych czasów pochodzą z lat sześćdziesiątych XIX wieku nie licząc pomników przeniesionych tutaj ze Starego Cmentarza , z których najstarszy pochodzi z 1806 roku. Wobec potrzeby poszerzenia obszaru cmentarza kilkakrotnie dokonywano zakupu sąsiednich gruntów między innymi w latach 1883, 1894, 1899 i 1911. W roku 1909 ukończono budowę muru cmentarnego oraz założono nowe kwatery i drogi w częściach wcześniej nie zagospodarowanych. W tym czasie cmentarz komunalny służył całej ludności miasta , z wyjątkiem Żydów , którzy zachowali prawo do posiadania własnego cmentarza. Na cmentarzu tym znalazły miejsce spoczynku wielu byłych uczestników powstań narodowych 1831 i 1863 roku. Jeszcze w okresie międzywojennym, było wówczas na cmentarzu 90 grobów kryjących ich szczątki. Do dziś wiele z nich uległo całkowitemu zniszczeniu. Prawdopodonie na tym cmentarzu spoczywają przeniesione z Francji szczątki polskiego generała, uczestnika Powstania Styczniowego - Jarosława Dąbrowskiego. Jednak przeprowadzone w latach 1971-1973 poszukiwania nie przyniosły pozytywnego rezultatu. W 1925 roku Przemyśł zakupił grunt obok cmentarza przeznaczony na dalsze jego poszerzenie , w 1930 roku nabyto 200 świerków dla obsadzenia dróg cmentarnych, a w 1932 zainstalowano oświetlenie elektryczne alei głównej. W okresie II wojny światowej, oprócz mieszkańców miasta chowano tutaj także osoby z terenu ówczesnego ZSRR zmarłych w obozie przejściowym dla ludności wywożonej do Niemiec na roboty przymusowe. Przez pewien czas grzebano tutaj także jeńców włoskich zmarłych w Stalagu nr 327 w Nehrybce. (Źródło: https://cmentarze24.pl/index.php/cmentarze/podkarpackie/item/342-cmentarz-glowny-przemysl).