Wołodymyr Salśkyj

Generał brygady, wybitny działacz wojskowy, państwowy i polityczny. Urodził się w Ostrogu na Wołyniu, gdzie ukończył gimnazjum. Następnie ukończył Wileńską Szkołę Wojskową i Mikołajewską Akademię Sztabu Generalnego w Petersburgu. Równocześnie z nim w 1912 roku Akademię ukończyli późniejsi generałowie URL – Wiktor Kuszcz i Mykoła Kapustianśki. Po odbyciu stażu mianowany został naczelnikiem sztabu 55. dywizji i z nią został skierowany na front. Po pewnym czasie przeszedł do pracy w Sztabie Generalnym armii rosyjskiej przy Kijowskim Okręgu Wojskowym. Za zdobycie planów twierdzy przemyskiej awansowany do stopnia pułkownika. Pod koniec 1916 roku był kwatermistrzem 12. Armii rosyjskiej.
Po upadku caratu zukrainizował 44. Dywizję 21. Korpusu armii rosyjskiej i na jej czele przybył do Kijowa. Dywizję rozwiązano po decyzji Ukraińskiej Centralnej Rady o demobilizacji. Po wybuchu pierwszej wojny ukraińsko-rosyjskiej, w grudniu 1917 roku został szefem sztabu organizującego się w Kijowie oddziału Wolnych Kozaków Ukraińskich i brał udział w tej wojnie, do marca 1918 roku. W okresie rządów hetmana Pawła Skoropadskiego był szefem sztabu Dywizji Serdiuckiej, a w końcu 1918 roku został szefem sztabu komendanta Kijowa. Funkcję tę pełnił także w czasie proklamowania 22 stycznia 1919 roku połączenia ZURL z URL. Wkrótce po tym został naczelnikiem wydziału szkolnictwa wojskowego przy sztabie Głównego Atamana Symona Petlury i doprowadził do otwarcia Szkoły Oficerskiej w Żytomierzu. W maju 1919 roku został mianowany dowódcą korpusu Zaporoskiego, a od 28. 09 1919 roku dowódcą armii URL. Od 12 listopada 1919 do 10 października 1920 roku był ministrem spraw wojskowych rządu URL.
Od 21 listopada 1920 roku na emigracji w Polsce. Przebywając w siedzibie Centrum Państwowego URL w Tarnowie, został szefem Sztabu Generalnego. Był jednym z inicjatorów powołania Wyższej Rady Wojskowej oraz wydziału wojskowego Ukraińskiego Uniwersytetu Narodowego w Łańcucie. Uczestniczył w uroczystym otwarciu tego Uniwersytetu. Po podpisaniu przez Polskę traktatu ryskiego (18.03.1921 r.) i oficjalnym zakazie wydanym przez władze Polski prowadzenia działalności przez Centrum Państwowe URL w Tarnowie, w kwietniu 1921 roku został współpracownikiem społecznej reprezentacji emigracji ukraińskiej — Ukraińskiego Komitetu Centralnego w RP. W 1923 roku na I Zjeździe Ukraińskiej Emigracji Politycznej został wybrano go do kierownictwa tej organizacji. W 1924 roku został Ministrem Spraw Wojskowych rządu URL na wychodźstwie.
Po powrocie do władzy J. Piłsudskiego w 1926 roku, był współautorem raportu o stanie ukraińskiej emigracji politycznej, jej aspiracjach i dążeniach, zawierającego postulaty dotyczące wykorzystania czynnika ukraińskiego w ostatecznym uporządkowaniu Wschodu.
W sierpniu 1926 roku złożył na ręce pułkownika Walerego Sławka (z prośbą o wręczenie J. Piłsudskiemu) obszerne memorandum, w którym postulował utworzenie sztabu ministra spraw wojskowych URL. W związku z tym odbyła się konferencja, na której omówiono poszczególne postulaty przedstawione w memorandum. Ze strony władz polskich uczestniczyli: szef II Oddziału Sztabu Generalnego płk Schaetzel i kpt. Suchanek z tegoż Oddziału (późniejszy naczelnik Wydziału Narodowościowego MSW). W wyniku ustaleń sformułowano zasady organizacji sztabu ministra spraw wojskowych URL. Miał to być sztab zaprzyjaźnionej armii, chwilowo przebywającej w gościnie na terytorium polskim i korzystającej z pomocy technicznej i materialnej Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
Gen Włodzimierz Salśkyj rozwinął szeroką działalność mającą na celu wyszkolenie kadry oficerskiej dla przyszłej armii ukraińskiej. Dzięki jego staraniom przyjęto na służbę kontraktową około 50 oficerów oraz kilkanaście osób do szkół podchorążych i szkół kadetów. Nad tą kadrą roztoczył osobistą opiekę. Przyczynił się do zorganizowania oficerskich grup szkoleniowych przy ponad 70 oddziałach UKC. W latach trzydziestych na służbę kontraktową w WP przyjęto 34 oficerów ukraińskich, z których 9 weszło do zakonspirowanego sztabu wojskowo-powstańczego. W tym okresie sporządzono imienne wykazy z adresami zamieszkania ponad 1200 oficerów. Jego sztab opracował plany mobilizacyjne przewidujące utworzenie w ciągu 30 dni stutysięcznej armii ukraińskiej.
Dla skoordynowania działalności powstałych w kilku państwach Towarzystw Żołnierzy Armii URL powołano Federację, a jej przewodniczącym został gen. W. Salśkyj. Po drugim Zjeździe Ukraińskiej Emigracji Politycznej w Polsce w 1928 roku, został on członkiem Rady Głównej UKC, a w kilka lat później jej przewodniczącym.
Włodzimierz Salśkyj był autorem artykułów poświęconych historii ukraińskich walk wyzwoleńczych. Napisał wspomnienia. Prowadził szeroką korespondencję, zwłaszcza z oficerami kontraktowymi Wojska Polskiego.
Mieszkał w Warszawie przy ul. Rejtana. Miał syna Jerzego, który uczył się w szkole lotniczej w Dęblinie, a w czasie wojny walczył w polskich jednostkach lotniczych w Anglii.
W. Salśkyj nie wierzył, że Niemcy zaatakują Polskę. W sierpniu 1939 roku prosił dowództwo polskie, aby oficerowie kontraktowi w razie konfliktu zbrojnego nie brali w nim udziału z uwagi na ich inne przeznaczenie. Na początku władze obiecały nie mobilizować ukraińskich oficerów, ale w praktyce wszyscy oni uczestniczyli w wojnie obronnej 1939 roku i trafili do niewoli niemieckiej. W późniejszych latach wielu z nich zostało nagrodzonych, a gen. Paweł Szandruk został odznaczony orderem Virtuti Militari przez emigracyjny rząd polski w Londynie.
Wojska hitlerowskie zajęły Warszawę i większość część kraju. Zmiana sytuacji i brak wiadomości o synu, spowodowały, że W. Salśkyj załamał się psychicznie i podupadł na zdrowiu. Po operacji w szpitalu zmarł i pochowany został na tym cmentarzu. Z uwagi na ówczesną sytuację pogrzeb był bardzo skromny.