CMENTARZ RAKOWICKI W KRAKOWIE: ŻOŁNIERZE ARMII URL

Нестор Агрест, Іван Андрухів, Микола Авдієнків, Петро Бала, Володимир Батюк, Михайло Базар, Андрій Бешта, Яків Бігун, Левко Бодак, Ізидор Богатир, Федір Бойчук, Василь Боїв, Григорій Бойко, Петро Бондаренко, Петро Бурчинко, Яків Бурих, Михайло Ящишин, Іван Новосільський, Петро Тимченко, Федір Шуп та інші

Transkrypcje nazwiska:

Zawód / tytuł:

Żołnierze Armii URL

Grupa społeczna:

wojskowi

Miejsce narodzin:

Data narodzin:

Data śmierci:

1919-1921

Czas pochówku:

1918 -1939

Dane związane z nagrobkiem

Tekst inskrypcji (brzmienie oryginalne):

1919-21

DĄBIE

PAMIĘCI
SPOCZYWAJĄCYCH TU
UKRAIŃCÓW –
ŻOŁNIERZY. OFICERÓW
I OSÓB CYWILNYCH
ZMARŁYCH W LATACH
1919-1921
W OBOZIE NR 1
DLA JEŃCÓW
INTERNOWANYCH
W KRAKOWIE-DĄBIU
UMARLI
ABY ZMARTWYCHWSTAŁA
WOLNA UKRAINA
KRAKOWIANIE 1999 R.

ТУТ
СПОЧИВАЮТЬ
УКРАЇНЦІ –
ВОЯКИ. ОФІЦЕРИ
ТА ЦИВІЛЬНІ ОСОБИ
ЩО ПОМЕРЛИ В
1919-1921 РОКАХ
В ТАБОРІ НР 1 ДЛЯ
ВІЙСЬКОВОПОЛОНЕНИХ
У КРАКОВІ-ДОМБЮ
ПОМЕРЛИ
ЩОБ ВОСКРЕСЛА
ВІЛЬНА УКРАЇНА
КРАКІВ’ЯНИ 1999 Р.

[tylna strona:]

1919-21

ДОМБЄ

Rok powstania grobu:

Autor projektu:

Serhij Łytwynenko, wykonawca: Adolf Grzesikowski i S-ka

Charakter grobu:

mogiła pojedyncza

Rodzaj grobu:

kamienny + beton

Opis elementów grobu:

Kurhan z kamiennym obeliskiem w kształcie krzyża, z wyrytym herbem Ukrainy oraz dwiema tablicami inskrypcyjnymi.

Opis otoczenia grobu:

Trawnik, obramowanie betonowe.

Nota biograficzna:

W zbiorowej mogile spoczywają żołnierze Armii URL oraz innych ukraińskich formacji zmarli w obozie dla internowanych w Dąbiu. Wśród nich znaleźli się:

Nestor Ahrest (1884-6.4.1919)
Iwan Andruchiw (1898-19.6.1919)
Mykoła Awdijenkiw (1887-16.7.1919)
Petro Bała (1900-19.3.1919)
Wołodymyr Batiuk (1893-18.2.1919)
Mychajło Bazar (1896-29.1.1919)
Andrij Beszta (1901-11.10.1919)
Jakiw Bihun (1862-16.10.1919)
Lewko Bodak (1896-11.4.1919)
Izydor Bohatyr (1897-16.6.1919)
Fedir Bojczuk (1898-28.12.1919)
Wasyl Bojiw (1878-4.4.1920)
Hryhorij Bojko (1900-12.10.1919)
Petro Bondarenko (1898-7.1.1920)
Petro Burczynko (1901-10.8.1920)
Jakiw Burych (1894-18.9.1920)
Mychajło Jaszczyszyn (1900-20.9.1920)
Iwan Nowosilskyj (1878-18.8.1919)
Petro Tymczenko (1896-3.1.1922)
Fedir Szup (1891-13.9.1920)

Miejsce pochówku udało się upamiętnić dopiero w latach 90. staraniem Związku Ukraińców w Polsce. Uroczystość poświęcenia odbyła się w 2000 roku z udziałem Jerzego Buzka i Wiktora Juszczenki.

Dane cmentarza:

Cmentarz Rakowicki w Krakowie

Województwo: Małopolskie

Powiat: Krakowski

Gmina: Kraków

Miejscowość: Kraków

Adres pocztowy: Rakowicka 26, 31-510 Kraków

Plan cmentarza

Numer Kwatery, numer alei i grobu:

Pas 73.

Opis cmentarza:

Najstarsza nekropolia Krakowa, założona w 1801-2 r. na terenie podmiejskiego wówczas folwarku Bosackiego, w związku z wydanym zakazem pochówków na dotychczas istniejących cmentarzach przykościelnych w obrębie miasta. Teren wykupiły od zakonu Karmelitów Bosych władze austriackie, a koszt urządzenia cmentarza pokryło miasto Kraków i okoliczne gminy. Pierwszy pogrzeb miał miejsce w styczniu 1803r. Apolonii z Lubowieckich Bursikowej, zmarłej 15 I 1803 r. osiemnastoletniej mężatki. Pierwotny grób Bursikowej nie przetrwał, jednak w 1865 r. odpisana została z niego inskrypcja. W styczniu 2003 r., gdy obchodzono 200-lecie założenia nekropolii, odtworzono ową płytę, której poświęcenia dokonał Franciszek Macharski. Nazwa cmentarza pochodzi od nazwy drogi (obecnie ulicy Rakowickiej) wiodącej do odległej o 2 km wsi Rakowice. Cmentarz Rakowicki był kilkakrotnie powiększany (w 1863, 1885 i 1933 r.), a w jego obręb włączono także założony w pobliżu w 1920 cmentarz (wojskowy). Najstarsza część Cmentarza Rakowickiego została rozplanowana w 1839 r. przez znanego architekta Karola Kremera, jako charakterystyczny plan bramy - symbol przejścia od doczesności do wieczności. W centralnym punkcie tego właśnie założenia wzniesiono w latach 1861-62 r. kaplicę (na miejscu wówczas istniejącej drewnianej) p.w. Zmartwychwstania Chrystusa Pana, ufundowaną, a później ofiarowaną miastu przez rodzinę bankierów krakowskich - Ludwika i Annę Helclów. Nekropolia jest miejscem pochówku krakowian, zarówno zwykłych obywateli miasta, jak i tych zasłużonych: twórców kultury, naukowców, przedstawicieli znanych rodów, działaczy niepodległościowych, politycznych i społecznych, uczestników ruchów niepodległościowych, powstań, obu wojen światowych i innych. Cmentarz Rakowicki jako pomnik kultury narodowej, miejsce spoczynku wielu zasłużonych osób, a także wartościowy zespół zabytków sztuki nagrobnej, został w 1976 r. decyzją Urzędu Miasta Krakowa wpisany do rejestru zabytków (nr rejestru A-584). Część nagrobków jest dziełem znanych architektów, m.in. Teofila Żebrawskiego, Feliksa Księżarskiego, Sławomira Odrzywolskiego, Jakuba Szczepkowskiego, a także rzeźbiarzy: Tadeusza Błotnickiego, Wacława Szymanowskiego, Karola Hukana i innych. Cmentarz zajmuje powierzchnię prawie 42,18ha, której znajduje się ok. 75 tys. grobów. Wojskowa część cmentarza przy ul. Prandoty została utworzona w 1920 r. na terenie dawnego placu ćwiczeń saperów jako prostokąt podzielony na 10 kwater. Pierwszymi chowanymi tu osobami byli zmarli w wyniku ran lub chorób żołnierze i oficerowie Wojska Polskiego i członkowie ich rodzin. Znajduje się tam m.in. pomnik żołnierzy Armii Kraków tu pochowanych. Pomnik odsłonięto w 1990 r., trzy lata później złożono przy nim 52 urny z ziemią z pól bitewnych Armii Kraków oraz z Katynia, Ostaszkowa i Miednoje. Odrębne kwatery mają tutaj żołnierze niemieccy. Krakowską młodzież, poległą w latach 1914-1920 upamiętnia pomnik wystawiony w 1926 r. Własną kwaterę mają także żołnierze Armii Czerwonej. Przeniesiono do niej w 1997 r. groby spod Barbakanu. Prostotą założenia wyróżnia się tutaj kwatera lotników brytyjskich. Miejscem najczęściej odwiedzanym jest grób rodziców papieża Jana Pawła II - Emilii z Kaczorowskich i Karola Wojtyły oraz brata papieża - Edmunda Wojtyły. Pobyty Jana Pawła II na Cmentarzu Rakowickim i jego modlitwę przy grobie najbliższych upamiętnia odsłonięty w dniu 9 kwietnia 2005 r. pomnik wykonany przez prof. Czesława Dźwigaja, zrealizowany staraniem ZCK. Pomnik został artystycznie odlany w brązie, przedstawia Jana Pawła II z dłońmi trzymającymi różaniec wspartymi na klęczniku. Cyt. za: https://www.zck-krakow.pl/13/graveyards/2/cmentarz_rakowicki

Źródła:

Колянчук О., За нашу і вашу свободу. Учасники українських визвольних змагань 1917-1921 років. Місця пам’яті в Польщі, ред. С. Золотар, Дрогобич 2018, c. 163, 164.